Bitcoin üretimi nedir sorusuna yanıt aramadan önce, Bitcoin’in (BTC) ne olduğunu hatırlamakta yarar vardır. Bitcoin, banknot ya da madeni para gibi fiziksel karşılığı olmayan sanal bir para çeşididir. Kripto para olarak da bilinir. Resmi olarak 2008 yılında, Satoshi Nakamoto adını kullanan ve gerçek kimliği belirsiz olan kişi ya da kişiler ya da kurum tarafından geliştirilmiştir. Merkezi olmayan bir elektronik sistem içerisinde kendine özel borsalarda işlem gören Bitcoin, finans dünyasında gitgide daha fazla önem kazanmaktadır.
Başlıklar
Bitcoin üretimi nedir; aslında diğer adıyla madenciliktir. Madencilik kavramına bir sonraki başlıkta daha ayrıntılı biçimde değinilecektir. Ancak öncesinde, bu kavramı biçimlendiren veri etkenine kısaca bakılmalıdır. Madencilik kavramı, yalnızca altın vb. madenleri kapsamında kullanılmadığı gibi, yalnızca Bitcoin gibi kripto paralarla özdeşleşmiş bir olgu da değildir. Kripto paralar ortaya çıkmadan önceki zamanlarda da bazı veriler, özel olarak yapılandırılmış bilgisayarlar ortamında tutulurdu. Bu verileri bulabilmek için bir bakıma kazı yapmak gerekirdi ve o yüzden de bu işlemler zamanla veri madenciliği ve/veya veri arkeolojisi olarak anılır olmuştur. Bilgisayar programları aracılığıyla bu veriler hakkında tahminler yürütülür, işlemler yapılırdı. Bu işleyiş tarzı, yani veri madenciliği, Bitcoin üretimi için de geçerlidir. Başka bir deyişle veri madenciliği, Bitcoin üretiminin atası sayılabilir.
Bitcoin üretimini, transferlerini ve Bitcoin’e ilişkin işlemlerin onaylanmasını kapsayan sisteme madencilik adı verilir. Başka bir deyişle Bitcoin üretimi nedir; madencilik ile eş anlamlıdır. Bu üretim, bilgisayar gücü ve yüksek kapasiteli işlemciler gerektirir. Madencilik yapmayı sağlayan teknoloji ise, blokzinciri (blockchain) olarak bilinir. Blokzinciri, Bitcoin gibi kripto paralara ilişkin sayısal verilerin işlenip saklandığı açık muhasebe defteri olarak düşünülebilir. Bu açıklığın nedenlerinden biri de, blokzincirinin merkezi bir sistem olmayışıdır.
Madenciliğin ve dolayısıyla Bitcoin üretiminin temelini oluşturan blokzinciri, şifreleme esasına dayanır. Yani bu sisteme adını veren veri bloklarında özel şifreler bulunur. Sistemin güvenliğini sağlayan unsurlardan biri de budur. Madencilik işini üstlenen kişiler (yani madenciler), bu şifreleri çözerler ve bu vesileyle Bitcoin işlemlerini onaylamış olurlar. Aynı biçimde, işlemlerin onaylanması da yeni blokların ortaya çıkmasını sağlar. Aslında burada hem basit hem biraz da karmaşık bir hesap mekanizması söz konusudur. Basitçe toparlamak gerekirse, bloklarla ilgili işlemlerin onaylanması, madencilerin ödüllendirilmesini sağlar. Diğer bir deyişle madenciler, bu sayede Bitcoin kazanırlar. Hem sistemden beslenirler, hem de yaptıkları işlemler sayesinde yeni Bitcoin’ler ürettikleri için sistemi beslemiş olurlar. Kısacası madencilik, çift yönlü bir işleyiştir.
Zaten işin esprisi biraz da budur: Ödül sistemi sayesinde sektörün kalıcılığını sağlamak. Bu “bul ve kazan” oyunu, madenden altın çıkarmaya benzer ve tam da bu yüzden madencilik adını almıştır.
Bitcoin üretimi nedir diye sorulduğunda, akla gelmesi gereken bir diğer husus da algoritmadır. Önceki başlıkta sözü edilen şifreleme işlemleri, bu algoritmalara dayanır. Bunların doğru biçimde algılanıp kullanılabilmesi için bu işe uygun cihazlar ve güçlü işlemciler gerekir. Yani madencilik, bir nevi ‘elektronik ortam işi’ olsa da herhangi bir elektronik cihazdan çok daha fazlasını gerektirir. Bitcoin piyasasına adım atmayı düşünen yatırımcılar, söz konusu cihaz ve işlemcilerden edinmeyi isteyebilirler. Ancak bu hafife alınabilecek bir karar değildir. Bu tür donanımların maliyeti, kullanım zorluğu, yüksek düzeyde enerji tüketiyor oluşu, madencilik ağı içerisinde her zaman varolan riskler vb. gibi boyutlar dikkate alınmalıdır.
Bitcoin üretimi nedir, ne değildir diye araştırıldığında, sıkça karşılaşılan bir diğer terim de hash’ tir. Peki bu terimin, Bitcoin üretimindeki yeri tam olarak nedir? Yukarıda anlatıldığı üzere, blokzincirleri oluşturan blokların içinde bir takım sayısal veriler bulunur. Bunların üzerinde ise belli matematik işlemleri yapılır. Bu işlemler listelendikten sonra rakamlardan oluşan bir özet çıkarılır. Bu özete ise hash denir. Bir tür pratik çözüm olarak da düşünülebilir çünkü hash sayesinde devasa uzunluktaki bilgiler, herhangi bir veri kaybı olmadan küçültülmüş olur. Her yeni blok oluşumuyla birlikte hash, blokzincirinin sonuna eklenir. Bir nevi ‘toparlayıcı’ niteliğinde olduğu söylenebilir.
İşte zincir mantığı bu noktada devreye girmektedir: her hash, bir öncekinin devamıdır ya da bir öncekinin verilerini de içermektedir. Bundan ötürü de her blok bir diğerine zincirleme bağlıdır. Herhangi bir blok içerisindeki bilgileri değiştirmeye çalışmak, diğer blokları da etkileyecektir. Sistemi oldukça güvenilir kılan unsurlardan biri de budur zaten. Yani kurallara aykırı olarak yapılan bir işlemin, böyle bir ortamda gizli kalma şansı yoktur. Bu mantık, sahtecilik gibi tehlikelerin büyük ölçüde önüne geçilmesini sağlamaktadır.
Bitcoin üretimi nedir; önceki başlıklardan anlaşılacağı üzere, aslında oldukça iyi düşünülüp tasarlanmış bir düzenektir. Bununla birlikte, elbette bazı dezavantajları da vardır. Öncelikle, ciddi anlamda emek ve sabır gerektirir. Yatırımcılar, çoğu zaman yatırdıklarının karşılığını almak şöyle dursun, sıfıra yakın kazançlarla yetinmek zorunda kalabilirler. Tek bir Bitcoin için onlarca, belki bazen yüzlerce veri üretmeleri gerekebilir. Buna bağlı olarak, kullanılan cihazların enerji tüketimi de dikkate alınmalı ve doğru hesaplanmalıdır. Cihazların kullanım ve bakım maliyetleri, taşıması zor bir yük ve maliyet haline gelebilir. Kısacası bitcoin üretimi nedir, bu işi ben de yapabilir miyim gibi soruların yanıtlarını iyi araştırmak ve üzerinde ciddi biçimde düşünmekte yarar vardır.
Anasayfa
Canlı Borsa
Borsa
Döviz Kurları
Altın
Hisse Senetleri
Endeksler
Kripto Paralar
Döviz Hesaplama
Döviz Çevirici
Kredi Arama
Haber Servisi
