Dünya üzerinde hemen herkesin bildiği ancak, çok az insanın kullandığı ya da yatırım yaptığı kripto paralar, küresel ekonomik sisteme önemli katkıları olabilecek bir para birimidir. Bitcoin, Ethereum, Litecoin gibi birçok farklı kripto para birimi bulunur. Bir buluşun yan ürünü olarak ortaya çıkan ve aralarında en önemli Bitcoin kripto para, Satoshi Nakamoto tarafından icat edildi.
Finansal işlemleri yürütmek için kriptografik işlevleri kullanarak, internet tabanlı bir değişim aracı olan kripto para birimleri; mal ve hizmet satın almaya ya da kâr elde etmek için takas etmenize izin veren para araçlarıdır. Aynı zamanda dijital para olarak da adlandırılan kripto, genellikle borsada kâr elde etmek için kullanılır ve çoğu spekülatörün zaman zaman fiyatları tavan yapmasına neden olur. Kripto para birimleri, blok zinciri teknolojisini kullanır. Yani blockchain; işlemleri yöneten ve kaydeden birçok bilgisayara yayılan, merkezi olmayan bir teknolojiyi kullanır. Bu teknolojinin en önemli bölümünü de güvenliği oluşturur.
Yapılan araştırmalara göre kripto paralar, 6700’den fazladır ve halka açık olarak işlem görür. Kripto para birimleri; ilk madeni para teklifleri ya da ICO’lar yoluyla para toplar ve bu şekilde çoğalmaya devam eder.
En çok tercih edilen kripto para birimleri;
Yine yapılan bir araştırmada Aralık 2020 yılında tüm kripto para birimlerinin toplam değeri 645,7 milyar dolardan fazladır. Aralarında en popüler olanı ise 421,7 milyar dolara sahip olan Bitcoin kripto paradır.
Bitcoin, Ethereum, Litecoin gibi kripto paralar, geleceğin para birimleri olarak adlandırılır. Ancak kripto para birimlerinin de istikrara ihtiyacı olduğu unutulmamalıdır. Ancak yine de kriptolar, birçok yönden dünya üzerinde popülerliğini sürdürür.
Bunun yanında kripto paralar her ülkede yasal olarak kabul edilmiyor. Çin tarafından dijital paraların kullanımı yasal değildir.
Bir fona ya da hisse senedine yatırım yapmak yerine, direkt olarak kripto para ticareti yapmak için ya borsa ya da Forex komisyoncuları kullanılır. Bir borsa ile doğrudan bitcoin ya da altcoin alım satım işlemleri gerçekleştirebilirsiniz. Bir Forex komisyoncusu ile CFD yani fark sözleşmesi satın almanız gerekir. Ancak CFD dijital varlık olarak kripto paralar için, sahiplik vermez. Bu yüzden taşınabilirlik için birçok kripto para birimi tüccarı, borsaları tercih eder ve çoğu zaman birden fazla borsa kullanarak, kârını çoğaltmaya çalışır.
Forex piyasası, dünyanın en likit ve en büyük piyasası olmanın yanı sıra, küresel bir döviz piyasası olarak 5/24 açıktır. Aynı zamanda bitcoin, litecoin gibi dijital para ticareti için de kendisine muazzam bir boyut ekleyen Forex, döviz ticaretinde bitcoinleri kabul etmenin yanında farklı dijital para birimlerini de bünyesine katarak, ticaret yolunu açmıştır.
Avantajlar;
Bitcoin ile ticaret yapmak için, sadece yerel olarak düzenlenen Forex aracı kurumları kullanılabilir. Bunun yanında ne yaptığınızı anlayana kadar kaldıraç kullanılmaması da önemlidir.
Bitcoin gibi kripto paralar, popülerliği giderek artan para birimleri arasındadır. Ancak avantajları olduğu kadar, riskleri de bulunur. Forex ticaretinde, ücretsiz küresel işlemler sunan, merkezi olmayan bir para birimiyle işlem yapmak büyük avantajdır. Ancak değiş tokuş, esasında ticaret çifti olana, üçüncü bir para birimi eklemeyi gerektirir. Bu riski göze alan tüccarlar, yalnızca yerel olarak düzenlenen Forex aracı kurumlarla çalışmayı tercih eder.
Dezavantajlar;
Yatırımcılar; en popüler ve yaygın olarak kullanılan bitcoin ya da farklı dijital para birimleriyle yatırım yaparken, dikkatli davranmalı ve yaygın bitcoin para biriminin bile geleneksel para birimine kıyasla değişken olduğu unutulmamalıdır.
Bireysel kripto paralar ile satın alma işlemi yapmanın, bireysel hisse senedi satın almaktan hiçbir farkı yoktur. Tüm paranız tek bir menkul kıymete yatırdığınızda, yatırım fonu ya da borsa yatırım fonu ile işlem yapabilir ve risk alırsınız. Eskiden kripto fonları yetersiz durumdaydı. Sadece bitcoin yatırım fonu, Grayscale Bitcoin Trust (GBTC) gibi akredite yatırımcılara açık olan ancak çoğu satın almaya uygun olmayan durumdaydı. Bunun yanında Blockchain ETF’leri vardı.
Kripto piyasasına girmek için, kripto şirketlerinin bireysel hisse senetlerine yatırım yapmayı da düşünebilirsiniz. Günümüzde kripto odaklı hisse senetleri söz konusu ve Coinbase, 2021 yılında halka arz yapması beklenen haberler arasında yerini alıyor. Aynı zamanda HIVE (Hive Blockchain) gibi Bitcoin madencilik hisse senetleri de bulunuyor. Daha az risk içeren bu hisse senetleriyle yatırım yapabilirsiniz.
Çoğu medya haberlerine rağmen, kripto para birimleri, ilk zamanlarda büyük bir başarısızlık oranına maruz kaldı. 2017 yılında ilk para teklifleri, gerçekten başarısızdı. Para birimlerinin kaynak yarattıktan sonra zeminden çıkamayarak başarısız olması hayal kırıklığı yaratsa da günümüzde yüksek kâr marjlarıyla birçok başarılı kripto para birimi bulunuyor.
İtibari para (fiat para) ya da bir kripto para birimi karşılığında, başka bir para biriminin alım satımına izin verilir. Yani hükümetler tarafından yasal ihale olarak ilan ettiği dolar, sterlin, Euro gibi para birimleri, kripto para değişimi yani kripto para Exchange yapılabilir.
Borsalar; ticarete konu olan para birimlerine göre sınıflandırılır. Temelinde bir borsada fiat borsası (itibari para borsası) ya da kripto/kripto değişimi yapılır. İtibari para değişimi; devlet destekli para birimlerinin, kripto para birimleriyle değiştirilmesidir. Kripto/kripto değişimi ise; borsalarda kripto paralar, kendi aralarında değiştirilir. Yaygın olarak bitcoin ve ethereum çiftleri değişim görür.