Son yıllarda kullanımı oldukça yaygın hale gelen kripto paraların kripto paralardan elde edilen kazançların vergiye tabi olup olmaması Türkiye’de ekosisteme ait en fazla sorulan soruların başında gelmektedir.
Başlıklar
Kripto para ile elde edilen kazancın vergilendirilmesi konusunda Türkiye’nin almış olduğu bir karar söz konusu değildir.
Yalnız kripto para madenciliği yapan ya da aracılık hizmeti vererek komisyon geliri elde eden şirketler ile alım satım kazancı elde eden şirketler için vergilendirme neler yapılmaktadır.
Kripto para üzerinden elde edilen kazançların vergilendirilmesi konusunun varlığın devlet tarafından ne olarak kabul edileceği ile birebir bağlantılıdır. Bu konuda ortaya atılan 3 farklı seçenek bulunmaktadır;
Menkul kıymet kabul edilebilmesi için öncelikle Sermaye Piyasası Kurulu tarafından bir düzenlemenin yapılması gerekir. Hala Sermaye Piyasası Kurulu Kripto paranın tanıma uyup uymadığı konusunda düşünce içerisinde.
Bundan dolayı menkul kıymet olarak değerlendirmek istemiyor. Eğer menkul kıymet olarak uygulanırsa aynen hisse senedi alım satım kazancında olduğu gibi kaynağından yüzden stopaj kesilmesi söz konusu olacaktır.
Kripto para işlem platformlarına aracı kurum izni verilir ve platform kullanıcı adına yüzde on stopaj uygular. Kripto para işlem platformları vergilendirmede bir aracı olarak sorumluluk yüklenir.
Emtia olarak kabul edilmesi halinde kripto para alım satımının sürekli ya da aralıklı olup olmadığına bakılır. Alım satım sürekli ise kullanıcılardan mükellef olmaları istenir. Bundan dolayı kullanıcı hem gelir vergisi hem de katma değer vergisi öder.
Ancak aralıklı bir kazanç söz konusu olduğunda belli rakamın üzerindeki kazanç için yalnız gelir vergisi ödenmesi söz konusu olur.
Regülasyonlar çerçevesinde kripto paraların para olarak değerlendirilmesi ihtimali oldukça düşüktür. Euro ya da dolar da olduğu gibi bu durumda insanlar vergi yükümlülüğünden kurtulur.
Merkez Bankası’nın iş yükünü artıracağından dolayı bu ihtimalin gerçekleşme olasılığı en son sırada yer almaktadır. Ana maddeler kendi içerisinde başka maddeler ile detaylandırılır ancak henüz kullanıcıları vergilendirilmesi konusunda herhangi bir karar verilmiş durumda değildir.
Alım satım yapan ve kazanç elde eden şirketler bu durumu değer artış kazancı olarak beyan etmek zorundadır. Denetim, danışmanlık ve vergi hizmetleri sunan KPMG tarafından kripto paraların menkul kıymet olarak değerlendirilmesi gerektiği görüşü savunulmaktadır.
Sonuç olarak kripto paraların vergilendirilmesi konusunda tüm ihtimaller kapsamında karar alınmalı ve regülasyonlar tamamlanarak netleşmelidir. Kripto para birimlerini vergilendirilmesi konusunda Türkiye’de herhangi bir yasal tanımlama yapılmadı.
Kripto para piyasasında temel sorun merkezi bir yapının olmaması ve blockchain sisteminde paranın izini sürülmüyor olmasıdır. Elektronik ticarette yapılan işlemlerde satıcının gerçek ya da tüzel kişi olmasına göre gelir ya da kurumlar vergisine tabii tutulmaktadır.
Aynı zamanda mal ya da hizmet söz konusu olması halinde katma değer vergisi gündeme gelmektedir. Bana kalırsa çok kısa bir süre içerisinde kripto para birimlerini vergilendirilmesi konusu Türkiye’nin gündeminde yerini alacaktır. Uluslararası boyutta yasal statü ve geleceği tartışılan kripto paralara karşı farklı yaklaşımlar bulunmaktadır.
Devletler tarafından kripto parayı vergilendirme fikrinin asıl amacı devletler için önemli bir gelir kapısı potansiyeli taşımasından kaynaklanır. Vergilendirmede ki asıl neden kişi ya da kurumların haklarını korumaya yönelik adımların atılmasıdır.
Bu konu için ülkeler açısından tanımlanmış bir metodun olmadığı ifade edilmek ile birlikte kripto para piyasasının yarattığı ekonomik değerleri görmezden gelinemeyecek kadar büyüktür.
Bundan dolayı kripto paraların başta muhasebeleştirilmesi ardından denetlenerek vergilendirilmesi oldukça büyük bir öneme sahiptir.
Kripto para ile elde edilen kazançların vergi sistemine dahil edilmesi için kazancın belirlenmesi gerekir. Ülkelerin mevcut sistemleri içerisindeki eksiklikler kripto paranın ortaya çıkardığı yenilikleri karşılayamıyor.
Bu yüzden takip edilememe ve kayıt altına alınamama gibi bir durum ortaya çıkıyor ve bu da çeşitli endişelere neden oluyor. Yaşanan bu durum ortadan kaldırabilmek için devletler mevcut sistem içerisinde kripto para biriminin nasıl değerlendirilmesi gerektiği konusunda ortak bir düşünce oluşturmak zorundadır.
Kayıt dışı ekonomiyi önlemek için otoritelerin aldıkları kararları kripto para birimleri önemli ölçüde tehdit ediyor. Bundan dolayı kripto para kontrolü sağlamak için vergilendirilme, kayıt altına alınma, denetim mekanizmasının kesinlikle oluşturulması gerekir.
Uygun bir düzenleme oluşturulmalı ve sonraki aşamalarda paranın gelişmesine yönelik adımlar atılmalıdır. Türkiye’deki mevcut yasal durum ve muhasebe standartları kripto para tanımını kullanım alanını tam olarak karşılayacak niteliğe sahip değildir.
Muhasebe standartlarının şu andaki durumuna göre bir para birimi değil para yerine kullanılabilen bir araç olarak değerlendirilir. Bu yüzden mevcut muhasebe ilkeleri ve standartları kapsamında muhasebeleştirilmesi bir vergilendirilmesi gerekmektedir.
Reel para sisteminden farklı olmasından dolayı vergilendirilmesi denetim altına alınması ve muhasebeleştirilmesi konusunda kesinlikle eksiklerin giderilmesi gerekmektedir. Alınacak kararlar aynı zamanda geleceğin ekonomik sisteminin şekillenmesi açısından da önemlidir.
Anasayfa
Canlı Borsa
Borsa
Döviz Kurları
Altın
Hisse Senetleri
Endeksler
Kripto Paralar
Döviz Hesaplama
Döviz Çevirici
Kredi Arama
Haber Servisi
