Günümüzün gelişen teknolojisi ve insanoğlunun değişen ihtiyaçları doğrultusunda bu ihtiyaçların giderilmesinin koşulları da değişmiştir. İnsanın varoluşundan beri artarak büyüyen ihtiyaçları giderebilmek için sınırlı kaynaklardan sınırsız ihtiyaçları karşılamasını bekliyoruz. Kapitalist sistemin doğuşu ve varoluşu gereği sürekli kendini gerçekleştirebilmesi için de zaman içerisinde takas yahut ödeme koşulları ve yöntemleri de sürekli olarak evrilmiştir. Bu evrilmenin günümüze yansıyan şekli de nakit taşıma ihtiyacını ortadan kaldıran banka kartları olmuştur. Bunlardan günümüzde en yaygın olanı da kredi kartları olmuştur. Kredi kartı kullanımını ile nakit taşıma ağırlığından daha kolay bir ödeme yöntemi ortaya çıkmıştır.
Kredi Kartının Ortaya Çıkışı
Kredi kartı günümüzdeki haliyle kredi kartı veren kuruluşların, kullanıcıya belli bir limit doğrultusunda nakte ihtiyaç duymadan mal ve hizmet satın alabilmelerini sağlayan bir ödeme yöntemi sunmaktadır. Peki şimdilerde kullanıcılarına kredi kartının ortaya çıkışı nasıl olmuştur?
Daha öncelerde kartlı ödeme fikri birtakım bilim kurgu romanlarında ortaya atılmış; fakat tarihsel olarak kredi kartı 1800’lü yılların sonlarında, ilk haliyle ABD’de kullanılmaya başlamıştır. İlk ortaya çıktığı haliyle de nakit kullanmaya ihtiyaç duyulmayacak şekilde alışverişlerde kullanılmak amaçlanmıştır. Ancak ilk kullanımlarda kredi kartı yalnızca belirli alanlarda, belirli bölgeler içerisinde kullanılabiliyordu.
Sonraları gelişen ekonomik koşullar ve söz konusu ödeme sisteminin karlılığı göz önüne alındığında hem kullanıcılar açısından hem de kredi kartı sağlayan kuruluşlar açısından kullanım alanının gelişmesi ihtiyacı doğmuştur. Zamansal ve mekânsal bu kısıtlamaların aşılma girişimleri sonucunda kredi kartı kullanımı da yaygınlaşmaya başlamıştır. Zaman içerisinde de kredi kartı ekonomik sistemlerin vazgeçilmez bir parçası olarak hayatlarımızda yerini almıştır.
Tek Tip Kartlardan Kullanıcıya Özel Çeşitlere…
Kredi kartı kullanımının geri dönülemez şekilde yaygınlaşması ile birlikte ilk kez 1960’lı yıllarda kredi kartı borcu ödenmesi hakkında faiz uygulamaları başlamıştır. Bunu takip eden yıllarda da havayolu şirketleri de eğlence ve seyahat amaçlı kullanılan kartlar piyasaya sürmeye başlamışlardır. Kartlı ödeme sistemlerinin farklı alanlarda, farklı amaçlarla kullanılacak şekilde çeşitlenmesi de bu şekilde başlamıştır.
Bu aşamadan sonra kredi kartları da hem yoğun ilgi görmesi hem de kullanıcı memnuniyetini sabit tutabilmek adına ve kullanıcının sosyo – ekonomik statüleri göz önünde bulundurularak toplum içinde bir statü göstergesi olması hasebiyle farklı özellikler ihtiva edecek şekilde çeşitlenmiştir.
Kredi Kartı Çeşitleri
Ortaya çıktığı ilke haliyle metal plakalar halinde olan kredi kartları zaman içerisinde gelişen teknolojinin yardımı ile de kullanım kolaylığı sağlanması açısından daha pratik şekillere sokulmuştur. Günümüzde kullandığımız kartlar çipli kartlar olarak kategorize edilebilir.
İlk haliyle yalnızca belirli bir kesimin statü göstergesi olarak kullanabildiği dönemin kredi kartı, şimdilerde her kesimin kullanım sunulmaktadır ve akla gelebilecek her alanda kullanılabilmektedir.
Günümüzde her gelir düzeyinden insanın belirli şartları sağlaması koşuluyla ihtiyacı olan limitler ile elde edebildiği kredi kartı, kullanıcının ödeme gücü ve ihtiyaçları doğrultusunda çeşitlendirilmiştir.
Tüm dünyada ve dolayısıyla ülkemizde de yaygın olarak kullanımda olan beş adet kartlı ödeme sistemi faaliyet göstermektedir. Bu sistemler Visa, Dinners Clup, American Express, JCB ve Master Card şeklindedir.
Kredi Kartlarının Farklı Kategorileri
Yukarıda bahsedilmiş olan sistemler içerisinde kullanıma sunulan kredi kartları bundan başka bir de ödeme sorumluluğu ve işlevlerine göre kategorilere ayrılır. Bu kategorizasyonun sebebi kartların çeşitlerinde kullanım amacı, ödeme sorumluluğu ve belirli imtiyazlar belirlemektir. Bunun amacı ise hem kullanıcıya kendini özel hissettirerek kullanımda devamlılığı ve rekabet ortamında bağlılığı sağlamak hem de kredi kartı sağlayıcılarının güvence altına alınmasıdır.
Öncelikle ödeme sorumluluğuna göre ayrılmasında kart sahibinin özel yahut tüzel kişi olması göz önüne alınır. Göz önüne alınan bu kriterle uyumlu olarak da bireysel müşteri kartı ve şirket kartları olarak ikiye ayrılır.
İşlevlerine göre ise kartların kullanım amacı ve müşterinin sosyo-ekonomik durumu göz önüne alınarak bir ayrım yapılır. Bu ayrım sonucunda da bu kritere göre kredi kartları klasik kart, Premium kartlar, ortak kartlar, sanal kart ve akıllı kart şeklinde kategorize edilmiştir.
Kredi Kartı Nasıl Kullanılır?
Kredi kartları günümüzde çipli olarak dizayn edilmiştir olduğundan pos makinesi bulunan her yerde mal ve hizmet satın alırken kullanılabilir. En yaygın hali pos makinesi aracılığı ile kullanımıdır.
Pos makinesi dışında üzerinde bulunan bilgilerle internet üzerinden yapılan satın alımlarda kullanılabilmektedir. Her kredi kartının üzerinde kart sahibinin adı soyadı, kendine ait kart numarası, son kullanma tarihi ve CCV kodu standart olarak bulunmaktadır. Kart üzerinde bulunan bu bilgilerin internet üzerinden yapılacak satın alımlarda ilgili bölgelere girilmesi suretiyle kart işlem yapılabilmektedir. Özellikle online olarak yapılan işlemlerde güvenlikli ödeme sistemlerinin kullanılması, banka onayının alınarak işlem yapılması ve bu bilgilerin üçüncü kişilerle paylaşılmaması önemlidir.
Kredi kartları günümüzde nakit avans çekimini de mümkün kılmaktadır. Kredi kartı ile ilgili ATM’lerden nakit çekimi de yapılabilmektedir. Nakit avans için uygulanan ödeme faizleri farklılık göstermektedir.
Özetlemek gerekirse kredi kartları günümüz dünyasında nakit çekmek için, pos makinesi aracılığı ile, online alışverişlerinizde ve temassız olarak kullanılabilmektedir.
Evinizin Konforunda Alışveriş
Günümüz sosyal ve ekonomik koşullarında ve gelişen teknoloji ve lojistik imkanların bize sağladığı kolaylıklar doğrultusunda evimizin konforunda her türlü ihtiyacımızı ayağımıza getirtebiliyoruz. Bunun sağlamış olduğu kolaylık kredi kartları sayesinde pekişmekte.
Giyimden, gıdaya, teknolojik aletlerden, mobilyaya, ilaçtan kozmetiğe kadar aklınıza gelebilecek her türlü ihtiyacınızı anında bulabileceğiniz çeşitli bir pazar sunan internet aracılığı ile kredi kartı kullanarak evimizden çıkmadan, aradığımızı bulmak için vakit kaybetmeden alışverişimizi yapmamız mümkün hale geldi. Kredi kartları bu noktada da dikkatli bir şekilde kullanmak koşuluyla hayatımızı kolaylaştırmaya devam ediyor.
Hem Rahat Hem Hızlı
İnternet alışverişinde dikkat edilmesi gereken en önemli husus, güvenilir sitelerden alışveriş yaptığınızdan emin olmaktır. Sitenin güvenilirliği dışında bir de söz konusu sitenin güvenli ödeme sistemlerinden herhangi birini kullanıp kullanmadığını kontrol etmeniz gerekir. Ayrıca bankanızın onayı ile hareket etmeniz de kredi kartı bilgileri ile yapılan kredi kartı hırsızlığı riskini en aza indirecek ve kontrol sağlayacaktır.
Temassız Ödeme
Kredi kartlarının hayatımıza girdiği ilk günden beri asıl amacı nakit taşıma ihtiyacını ortadan kaldırmaktır. İlk günden bu yana hem şekil olarak hem de işlevsel olarak birçok değişime uğrayan kredi kartı günümüzdeki çipli yapısı ile farklı kullanım özellikleri de sunmaktadır. Bu noktada en gözümüze çarpan temassız ödeme özelliği ile kullanım kolaylığına kolaylık katmıştır.
Temassız ödeme seçeneği ile kredi kartları, şimdilerde kartınıza bir başkası dokunmadan, hızlı ve pratik işlem yapma imkanı sunmaktadır. Şifre girmeden, kartın üzerindeki çipi pos makinesine okutmak suretiyle hem kolayca hem de hızlı bir şekilde ödemenizi gerçekleştirebilirsiniz.
Kredi Çekme ve Nakit İhtiyaçlarında Yardımcı
Kredi kartının kullanıcıya sağladığı kolaylıklardan bir diğeri de krediye ihtiyaç duymanız durumunda, bankanıza başvurmak zorunda kalmadan, kartınızın limit doğrultusunda belirli bir faiz ödemesi karşılığında kartınızdan çekim yapabilme olanağıdır. Ayrıca büyük meblağlar olmasa bile nakdiniz kalmaması durumunda kredi kartınızın nakit kullandırma limiti doğrultusunda ve belirli bir faiz işlenmesi karşılığında nakit çekebilmekteyiz.
Kredi Kartı Kullanırken Nelere Dikkat Edilmeli?
İlk kullanımlarından beri hayatımızda birçok olaylık sağlayan kredi kartı vazgeçilmezimiz olacak kadar yer edinmiştir. Hür türlü ödeme işlemini kolaylıkla gerçekleştirebilen kredi kartı, kullanımda dikkatli ve temkinli olunmazsa hem ödeme konusunda hem de bilgilerin çalınabilir olması açısından birtakım sorunlar yaratabilir.
Öncelikle dikkat edilmesi gereken kredi kartı üzerinde bulunan bilgiler ve özellikle CCV kodu ve kart şifrenizi üçüncü kişilerle hiçbir koşulda paylaşılmamasıdır.
Ödeme konusunda zor duruma düşmemek adına da kredi kartı limitiniz doğru belirlemeniz çok önemlidir. Gelir düzeyinize göre belirleyeceğiniz ve harcamalarınızı aşırıya kaçmadan yapmanızı sağlayacak limit belirlenmesi ileride karşılaşabileceğiniz sorunları minimuma indirmenize yardımcı olacaktır.