Barınma; insanın en temel ihtiyaçlarından biridir. Ülkemizde son dönemlerde meydana gelen fahiş fiyat artışları nedeni ile insanların bir ev sahibi olmaları şöyle dursun, kira vererek oturacakları bir ev bulmaları dahi artık çok zor bir hale gelmeye başladı.
Bu yüzden bizler de bu yazı içerisinde hepimizin aklında olan bir soruya cevap aradık; Ev kiraları neden yükseliyor?
Başlıklar
Yukarıda da bahsettiğimiz üzere son zamanlarda hemen hemen tüm illerde kira fiyatları inanılmaz bir artış sergiledi. Zamanında bin beş yüz lira civarında olan evler için şu an talep edilen kira bedelleri 5 ila 6 bin civarında değişkenlik gösteriyor. Bu denli büyük fiyat artışlarının öncüsü olarak gösterilen şehir de tabi ki İstanbul. O’nu da devamında Ankara, İzmir, Bursa gibi büyükşehirler izliyor. Peki, bu durumun sebebi ne, yani kira fiyatlarındaki bu fahiş artışların arkasındaki neden ne olabilir?
Bilindiği üzere tüm dünya uzun bir süredir Corona virüs ve varyantları ile savaşmakta. Bu durum dahilinde ülkelerin ekonomilerinde çöküşler ya da bir takım düşüşler söz konusu. Covid- 19’ un salgın bir hastalık olması nedeni ile alınan tedbirler kapsamında sokağa çıkma yasakları, iş yerlerinin kapatılması gibi durumlar söz konusuydu. Bu dönemde dünyadaki tüm ülkelerde ekonomi açısından sorunlar yaşandı. Ülkemiz de (her ne kadar iktidarlar tarafından aksi iddia edilse de ) ekonomik açıdan darbe alan ülkeler arasında yer aldı. Çoğu insan ücretsiz izne çıkarıldı, çoğu esnaf kepenk indirdi ve bu da hali hazırda piyasada bulunan her şeyin zamlanmasına neden oldu.
Şu an ülkede ekmekten- taşıta, kozmetikten giyime, sağlıktan tekstile her alanda boy gösteren zamlar söz konusu. Bu durum haliyle ev kiralarına da yansıdı ve özellikle de yeni dönemde yüz yüze eğitim yapılması söz konusu olduğunda üniversite öğrencilerinin tam da ihtiyacı olan bir zamanda ev kiralarına yüzde seksenin üzerinde bir zam geldi. Hatta öyle ki, çoğu ev sahibi hali hazırda sözleşmeli kiracısı bulunan evlerinin kiralarını fahiş fiyatlara çekerek bin bir türlü zorluk içerisinde geçinmeye çalışan insanları evden çıkmaya dahi zorladı. Bu konudaki itirazlar ise mahkeme ve davalar aracılığı ile görülmeye devam ediyor.
Kiraların yanı sıra, satışa sunulan evlerin fiyatların da aynı artış yani zam söz konusu. Normalde 60 bine alınabilecek daireler şu an resmen bir hayal boyutuna ulaştı. Bu durum tıpkı ev kiraları neden yükseliyor sorusu gibi, satış fiyatlarındaki artışın da neden olduğunu bizlere düşündürüyor. Uzmanlara göre hem kiraların hem de ev satış fiyatlarının artmasının birden fazla sebebi bulunmakta. Bunlardan ilki, ülke ekonomisinde meydana gelen çalkantılı dönem. Salgın hastalık dolayısıyla elimizi attığımız her alanda karşılaştığımız zamların, uzmanlara göre ev fiyatları konusunda da meydana gelmiş olması kaçınılmaz. Ancak sorun kira fiyatlarına zam gelmesinden ziyade bu zamların hayret uyandıracak büyüklükte olması. İşte bu açıdan bakıldığında ise yine çoğu uzman, sorunun nedeni için aynı ortak noktada buluşuyor; “ fırsatçılık “.
Covid- 19’un hayatımızı her açıdan son derece olumsuz bir şekilde etkilediği aşikar. Hem psikolojik hem fiziksel sağlık hem sosyal anlamda bizlerin türlü olumsuzluklarla yüzleşmesine neden olan Covid- 19, çeşitli varyantları ile hayatımızda bir süre daha varlığını sürdürecek gibi. Durum böyle olunca bazı insanlar her konuda olduğu gibi krizi fırsata çevirmeye yönelerek, ekonomik açıdan da kısa yoldan kazanç elde etme çabası içine girdiler. Bu da en çok sağlık, barınma, beslenme gibi temel ihtiyaçlar konusunda karşımıza çıktı.
Hepimiz, corona virüs salgınının başlarında; maske, kolonya ve dezenfektan ürünlerine gelen akıl almaz zamları hatırlıyordur? Yine tam da ihtiyacımız olan ve zorunlu hale gelen bu durum konusunda, üreticilerin hemen hemen hepsi bu malzemeler için % 100’ün de üzerinde zamlar yapmıştı. Şu an aynı durum, okulların açılması, öğrencilerin farklı şehirlerden gelerek geldikleri şehirde bir eve ihtiyaç duymaları nedeniyle de yaşanmakta. İşte elzem olan durumlarda insanların zor durumda kalıp kalmalarına bakmaksızın yapılan bu tür kurnazlıklara “ fırsatçılık “ adı veriliyor. O yüzden ev kiraları neden yükseliyor sorusu için yukarıda da bahsettiğimiz üzere uzmanların verdiği yanıtlardan birisi Covid- 19 konusundaki fırsatçılıktır.
Ev kiraları neden yükseliyor sorusu ile gündeme gelen zamlar aynı zamanda bir ev sahibi olmak isteyen kişileri de etkiletmekte. Günümüzde bir ev sahibi olabilmek için çok ciddi miktarların ödenmesi gerektiği artık aşikar. Bu sebeple de çoğu kişi için bir ev satın alabilmek haliyle hayal boyutuna ulaşmakta. Ancak uzmanlara göre bu sorunun nedenlerinden birisi de yine Covid- 19’un olumsuz etkileri. Yukarıda da belirttiğimiz üzere salgın nedeni ile gerek ihracat gerekse ithalat alanlarındaki fiyat artışları da azımsanacak boyutlarda değil. Dolar- Euro gibi yabancı para birimlerinin yanında Türk Lirası’nın fazla değer kaybetmesi sonucu, yurtdışından ithal ettiğimiz inşaat malzemelerinde de yüksek bir zam durumu söz konusu. Durum böyle olunca ev inşa edebilmek ve bunu da “ usule uygun “ olarak yapabilmek için normalde 5- 6 kat daha maliyet gerekiyor. O yüzden haklı olarak, çoğu üretici firma kâr edebilmek amacı ile satışa çıkardığı ev fiyatlarında zorunlu olarak zam uygulamak durumunda kalıyor.
Ev kiraları neden yükseliyor sorusuna yanıt aldığımıza göre, şimdi akıllara gelen başka bir sorunun cevabını ele alabiliriz. Bu konuda en çok sorulan başka bir soru da haliyle ev kiraları düşer mi sorusu. Uzmanlara ve iktidara göre, insanları fazlası ile zor duruma sokan ve fırsatçılık yapan bu tür kişiler için gerekli olan önlemler alınacak ve bunun için de çalışmalar yapılacak. Yani bu bağlamda ev kiraları ya da fiyatları için yapılan zamların tam olarak ortadan kaldırılmayacağının ancak yapılan düzenlemeler ile bu zamların daha “ makul “ bir boyuta çekileceği söylenmekte. Ancak makul fiyat öznel bir durum olduğu için yapılan düzenlemeler, toplum için yeterli boyutlarda olur mu orası tartışılır.
Ev kiraları için yapılan fahiş zamlar konusunda düzenleme ve çalışmalar yapılacağını yukarıda belirtmiştik. Bu durum ile ilgili olarak ev kiralarının ne zaman düşeceği hakkında henüz net ve kesin bir açıklama yapmak doğru olmayacaktır. Çünkü bilindiği üzere, Covid- 19 halen hayatımızda ve tüm olumsuzlukları ile hayatımızı etkilemeye devam ediyor. Bu yüzden bu konu dahilinde-zamların bir an önce daha normal bir seviyeye düşmesini ummaktan başka bir çaremiz yok gibi görünüyor.
Peki, ev satış fiyatlarındaki zamlar için durum ne? Bu konuda da aynı durum söz konusu. Yani iktidarın yapacağı çalışma ve düzenlemeler sonucunda da ev satış fiyatlarındaki artışın da belirli bir seviyeye çekilmesi bekleniyor.
Anasayfa
Canlı Borsa
Borsa
Döviz Kurları
Altın
Hisse Senetleri
Endeksler
Kripto Paralar
Döviz Hesaplama
Döviz Çevirici
Kredi Arama
Haber Servisi
