En iyi kripto para borsası gibi biraz karmaşık bir konuya girmeden önce, bazı temel kavramları hatırlamakta yarar vardır. Söz konusu borsaların yapıtaşı olan kripto para (cryptocurrency), en basit deyimiyle sanal bir varlıktır. Nakit paraya ya da bankacılıktaki adıyla efektife alternatif olarak geliştirilmiştir. Banknot, madeni para, çek vb. somut fiziksel karşılığı olmayan kripto para, herhangi bir merkezi sisteme bağlı olmadan ve bankalar gibi alışılagelmiş aracıların devreye girmelerini gerektirmeden eşler arası (peer-yok-peer / P2P) ağ aracılığıyla işlem görür. En büyük avantajı ise elektronik ortamda güvenli bir değişim aracı olarak kullanılabilme özelliğidir. Günümüzde Ethereum, Litecoin, Ripple ve meşhur Bitcoin gibi onlarca kripto para birimi bulunmaktadır. Kripto para birimleri, hem kripto para hem de Türk Lirası ya da Euro gibi itibari (reel) para alış ve satışında kullanılabilir.
Başlıklar
Günümüzde en iyi kripto borsası unvanı için yarışan platformlar, bundan 30 yıl önce böyle bir sektörün hayalini bile kurabilirler miydi? Yazının bir sonraki başlığında değinilecek olan ve kripto paraların güvenli sirkülasyonunu sağlayan blokzincir (blockchain) sisteminin temelleri, tam olarak 1991’de, kriptografi (şifreleme) uzmanları Stuart Haber ve Scott Stornetta tarafından yazılan How to time-stamp a digital document adlı makale sayesinde atılmıştır. Merkezileşmemiş, herkese açık ve denetlenebilir olan, ancak bununla birlikte verilerin silinemez ve değiştirilemez olmasını sağlayan bu ‘kayıt defteri’ fikriyle ilgili ilk denemeler ise 1995’ten başlayarak, yine aynı kişiler tarafından The New York Times gazetesinin kayıp eşya ilanları bölümünde yapılmıştır. Genellikle hala ilk kripto para olarak kabul edilen Bitcoin’in ‘mucidi’, kimliği belirsiz Satoshi Nakamoto kod adlı şahıs(lar?) da blokzincir sistemine verdiği önemi çok net biçimde ifade etmiştir. Başka bir deyişle kripto para ve blokzinciri birbirinden ayrı düşünmek pek mümkün değildir.
Bu mantığa dayalı olarak 2008’de ortaya çıkan Bitcoin, oldukça kısa bir sürede küresel bir popülerliğe kavuşmuştur. Bu başarının bir sonucu olarak da zamanla yeni kripto para birimleri sanal piyasaya sürülmüş ve gitgide büyüyen, apayrı bir borsanın unsurları haline gelmiştir.
Bugün en iyi kripto para borsası gibi ekonomik değerlerden söz edilebiliyorsa, bunda kripto para işleyişinin altında yatan muazzam sistemin büyük bir rolü vardır. Kısaca hatırlamak gerekirse; kripto para ya da kripto varlık, blokzincir olarak bilinen dijital bir kayıt sistemi içerisinde işlem görür. Kripto para akışı ve bununla ilgili veri güvenliği, kayıt sistemine adını veren blokların şifrelenmesine bağlıdır çünkü sanal paraları cazip kılan özelliklerden biri de tam olarak budur: tüm bilgilerin eksiksiz ve değiştirilemez biçimde kayıt altına alınması ve denetlenebilir olması. Blokların ve şifrelerin karmaşık matematiksel işlemler kullanılarak çözülmesinin ve kripto para üretimi ile aktarımının onaylanması için son derece gelişmiş işlemcilere sahip cihaz ve donanımlar gerekir. Bu sisteme madencilik adı verilir. Madenci ise sistemdeki işlemleri yapan ve bunun karşılığında belli oranda kripto para kazanandır.
Madenciliğin gelişmesiyle birlikte kripto varlıklar, apayrı bir borsa unsuru haline gelmiştir. Söz konusu kripto para borsası, ilk bakışta olağan borsalara benziyor gibi görünse de bazı ayırıcı özelliklere sahiptir:
– İşlemlerin herhangi bir aracı gerektirmeden, doğrudan yatırımcılar arasında yapılmasını sağlar.
– Elektronik platformlar üzerinden hizmet sunar.
– Hem kripto para hem itibari para kullanımına açıktır.
Kripto varlıkların alış ve satış işlemlerinin gerçekleştirildiği bir platformun, en iyi kripto para borsası olarak kabul edilmesini sağlayan ölçütler hangileridir? ‘Kullanıcılar tarafından en çok tercih edilen platform’ gibi tanımlamaların yeterli olduğu söylenemez. Gerekli ölçütlere daha yakından bakıldığında, en çok dikkate alınanları aşağıdaki gibi sıralamak mümkün:
– Arayüzün kullanım kolaylığı
– Desteklenen para birimlerindeki çeşitlilik
– Merkezileşmemişlik
– İşlem hızı
– İşlem ücreti
– Ticaret hacmi
– Ödeme yöntemleri/seçenekleri
Gerek geçen yılın finans raporlarına gerekse bu yazının yazıldığı sırada anbean güncellenmeye devam eden çevrimiçi listeye göre Binance, 2020’nin en iyi kripto para borsası unvanını elinde tutmakta. Merkezi Cayman Adaları’nda bulunan dev platformun ticaret hacmi en son 1,7 milyar doların üzerinde olarak kaydedilmiştir. Kullanıcılarının her türlü gereksinimini karşılayacak biçimde tasarlanmış ekosistemiyle bilinmektedir. Hem web sitesi hem uygulama (aplikasyon) üzerinden hizmet veren platform, kendi kripto para birimi olan Binance Coin (BNB) ile de işlem olanakları sağlamaktadır.
En iyi kripto para borsası gibi bir konumun öneminin farkında olan Binance platformu, dünya çapındaki temsil gücünü arttırmayı hedeflemektedir. Destek sağladığı itibari para birimlerine, yakın bir tarihte Türk Lirası da eklenmiştir. DeFi, yani merkeziyetsiz finansal işleyiş de, daha merkezi bir sistem benimseyen Binance’nin yakından takip edeceğini ve buna göre uyum stratejisi geliştireceğini açıkladığı gündem konularından biridir. Platformun yeni blokzinciri olan ve saniyede binlerce işlem yapabilen Binance Smart Chain (BSC) de lider platformun önümüzdeki dönem için odaklandığı bir diğer yeniliktir. Ana blokzincir Binance Chain’den bağımsız biçimde çalışabilen BSC, platformun genel kapasitesine için de umut vaat etmektedir.
Anasayfa
Canlı Borsa
Borsa
Döviz Kurları
Altın
Hisse Senetleri
Endeksler
Kripto Paralar
Döviz Hesaplama
Döviz Çevirici
Kredi Arama
Haber Servisi
