Yabancı ülkelerin para birimlerinin bizdeki isim değeri döviz olarak adlandırılmaktadır. Bir ülkenin kendisine ait parayı başka bir para birimine dönüştürmeye döviz işlemi denilmektedir. Bunun yanında bu işlem kambiyo işlemi olarak da adlandırılmaktadır. Genel olarak tanımlamak gerektiğinde ise uluslararası bir şekilde para birimleri ile işlem yapmaya döviz ismi verilmektedir.

Döviz; New York, Paris, Londra vb. gibi tüm büyük borsalar üzerinde işlem yapma imkanı sağlamaktadır. Buna karşın döviz sadece bir yer ya da bir kurum ile sınırlandırılamaz.
Döviz Borsası
Yabancı ülkelerin para birimleri üzerinden alım, satım gibi işlemlerin uygulandığı alan döviz borsası olarak tanımlanmaktadır. Türkiye için Türk Lirası dışında kalan her şey döviz olarak adlandırılabilir. Ülkemizde döviz borsası İstanbul Borsası tarafından yapılmaktadır. İstanbul Borsası’nda döviz kurları da sürekli olarak değişkenlik göstermektedir.

Döviz borsasının en önemli özelliği küresel anlamda işlem yapabilme imkanıdır. Türk Lirası dışında işlem yapmak yani dövizler ile işlem yapmak isteyen birisi küresel anlamda işlem de yapabilmektedir. Bu gibi bir işlem yapılmak istendiğinde alım satım yapılacak ülkenin döviz borsasının doğru bir şekilde takibi yapılması gerekmektedir. Her ülkenin çalışma saatleri kendi saatimize göre farklılık göstermektedir. Ancak küresel anlamdaki döviz borsaları haftanın 5 günü ve 24 saati işlem yapılabilmesine olanak tanımaktadır.

Bir ülkenin parası ile işlem yapmak için birçok detaya dikkat etmek gereklidir. Bunlardan bir tanesi de sadece işlem yapılacak ülkenin borsası değil diğer ülkelerin de borsasının takibi yapılmalıdır. Başka ülkelerin piyasada gerçekleştirdikleri işlemler nedeniyle diğer ülkelerin borsaları da bu durumdan etkilenmektedir. Bu nedenle işlem yapılacak olan döviz için açık olan tüm piyasalar dikkatli bir şekilde takip edilmelidir. Bu durumun oluşma nedeni ise ülkeler arasındaki saat farklılıklarından kaynaklanmaktadır.
Döviz Kuru Nedir
Döviz kuru, bir ülkenin sahip olduğu para biriminin başka ülkeye oranla bulunan fiyatı olarak tanımlanabilir. Döviz kurları, genellikle arz ve taleplere göre şekillenmekte ve belirlenmektedir. Başka bir ülkenin para birimi ile özellikle yatırım yapmak ya da alım satım işlemleri gerçekleştirmek adına takip edilen rakamlar olarak da döviz kurları tanımlanabilir. Döviz kuru ile işlem yapılırken 2 farklı seçenek bulunmaktadır. Bunlar alış kuru ve satış kuru olarak adlandırılmaktadır.

Döviz kuru belirli bir ülke, banka ya da kurum tarafından belirlenmez. Tamamen küresel bir piyasa olduğu için küresel piyasalarla fiyatlar belirlenir. Kendi ülkenizin para biriminden daha yüksek olan bir döviz işleminde daha fazla para harcama gibi bir işlem oluşabilir. Bir ülke hakkında yorum yapabilmek adına o ülkenin döviz ve döviz kurlarına bakmakta fayda vardır. Döviz kurları ülkelerin ekonomik durumları hakkında bilgi verebilir.
Borsa İstanbul Nedir
Her ülkenin kendi içerisinde sahip olduğu borsa sistemi ile, yatırımcılar bir araya gelmektedir. Bu sistem içerisinde alım ve satım gibi işlemler yapılabilmektedir. Ülkemiz için de bu işlemlerin yapılabilmesi adına Borsa İstanbul bulunmaktadır. Borsa İstanbul sayesinde alım ve satım işlemleri güvenli bir şekilde gerçekleştirilmektedir. Bu işlemler ise Borsa İstanbul güven çerçevesi içerinde sağlanmaktadır.

Borsa İstanbul’un temel amacı, piyasada işlem görmek için uygun bulunan değerlerin güvenilir bir ortam dahilinde alım ve satım işlemlerinin yapılmasına olanak sağlamasıdır. Borsa İstanbul için yapılan tüm işlemler Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yayınlanan yönetmeliğe göre ve uygun bir şekilde sağlanmaktadır. Aynı zamanda Borsa İstanbul’da gerçekleştirilen alım, satım gibi işlemler de Sermaye Piyasası Kurulu tarafından incelenmektedir.

Borsa İstanbul dahilinde işlem yapabilme saatleri farklılık göstermektedir. İşlem yapılabilme saatleri her piyasaya göre farklı saatler bünyesine sahiptir. Kıymetli madenler piyasası haricinde diğer tüm piyasalar haftanın 5 günü işlem yapabilmek adına uygundur. İşlem saatleri de kendi bünyeleri içerisine farklılıklara sahiptir. Kıymetli madenler piyasası için belirli bir işlem yapma saati yoktur. Bu piyasada 24 saat işlemler gerçekleştirilebilir.
Türkiye için Döviz Kurları
Ülkemiz için döviz kurları 3 ayrı şekilde bulunmaktadır. Bunlar; denetimli kur sistemi, sabit kur sistemi ve esnek piyasa döviz kurları isimleri ile adlandırılmaktadır.
Denetimli Kur Sistemi
Bu sistem ile Merkez Bankası döviz kurunun istikrarlı olmasını istemektedir. Bunun yanında da sabit kalmasını engellemeye çalışmaktadır. Merkez Bankası kura etki ederek dalgaların önüne geçmeyi hedeflemektedir.
Sabit Kur Sistemi 
Sabit kur sisteminde Merkez Bankası döviz için birtakım müdahalelerde bulunmaktadır. Bu sistemde kambiyo denetimi yapılmaktadır. Bunun yanında sistem aynı zamanda ayarlanabilir bir özelliğe de sahiptir.

Sabit kur işlemi; döviz gelirlerinin yetersiz kaldığı dönemlerde ya da durumlarda, sıkı bir denetim işlemi yapılmaktadır. Daha sonrasında döviz arz, talepleri eşitlenmektedir. Bu işleme de sabit kur işlemi denilmektedir. Ayarlanabilir özelliği ise bu işlemden gelmektedir. Ülke için yetersiz döviz olduğunda Merkez Bankası bu işlemleri gerçekleştirmektedir.
Esnek Piyasa Döviz Kurları
Bu sistemde Merkez Bankası kurlara hiçbir etkide bulunmamaktadır. Döviz kurları esnek bir şekilde rol oynamakta ve dalgalanmalara sahip olduğunda esnek piyasa ortamı oluşmaktadır.

Bu esnek kur özellikle dış piyasalarda büyük riskler barındırmaktadır. Dış piyasa ile döviz kurları açısından bir denge yakalanabilir. Ancak esnek piyasa döviz kurlarında belirli bir düzeni ve istikrarı yakalamak oldukça zordur.
Döviz Kurları Çeşitleri
Döviz kurları 4 ayrı ve birbirinden farklı çeşitlere sahiptir. Bunlar; efektif kur, nominal kur, reel kur ve çapraz kur olarak adlandırılmaktadır.
Efektif Kur
Birbirinden farklı iki döviz kurunun birbirlerine göre oranlarının hesaplanması yöntemi ile efektif kura ulaşılmaktadır. Efektif kur işlemi yapabilmek için önemli olan şey, her iki döviz kurunun da güncel fiyatlarının doğru bir şekilde bilinmesidir.
Nominal Kur
Yabancı para biriminin kendi ülkemizin parasına karşı fiyat oranına nominal kur denilmektedir. Nominal kur ile ülkelerin ekonomik durumları hakkında bilgi sahibi olunabilir. Ya da kendi ülkemizin para biriminin diğer ülkelere oranla bulunduğu konumu görebiliriz. Nominal kur ile ülkelerin dış piyasadaki konumlarının görülebilmesi açısından oldukça önemlidir.
Reel Kur
Reel kurlar bulunurken ya da hesaplanırken, nominal kurlar dikkate alınır. Yani nominal kurların enflasyona göre düzenlenmesi sonucunda reel kurlara ulaşılabilir. Bu sebeple de nominal kur ve reel kur birbirleri ile bağlantılı bir haldedir. Reel kurda bir artışın görülmesi iki farklı para biriminden birisinin değer kaybetmesi ile sonuçlanmaktadır.
Çapraz Kur
Çapraz kur, bir ülkenin para biriminin başka bir ülke üzerindeki değerinin görülebilmesi anlamına gelmektedir. Yani bir ülke kendi parasının ekonomik anlamda yerini görmek istediğinde birbirinden farklı 2 ülkenin para değerlerine bakabilir. Bu sayede kendi ülkesinin küresel alanda bulunduğu maddi değeri hakkında bilgi sahibi olabilir. Çapraz kur ile işlem yaparken sahip olduğunuz bir para birimi ile işlem yapacağınız farklı bir para biriminin değeri de bu işlem türüne dahil olmaktadır.

İki farklı para biriminin değerleri belirlenirken genellikle dolar göz önünde bulunarak bu hesaplama işlemi yapılır. Bunun en önemli sebebi ise Amerikan dolarının küresel anlamda rezerv para birimi olarak sayılmasından kaynaklanmaktadır. Ülkemizde de bu durum geçerlidir. Merkez Bankası dolar ile çapraz kur oranlarını açıklamaktadır.