Ticarete konu olan mal ve kıymetli evrakların el değiştirmesi olarak adlandırılabilir. Emtialar ve hisse senetlerinin alınıp satıldığı yer de diyebiliriz. Borsa piyasasını oluşturan etmenlerden ilk akla gelen hisse senetleridir. Tabi ki de tek yatırım aracı hisse senetleri değildir. Hisse senetleri, borsa endeksi, tahvil, bono, emtia, yatırım fonu, varant, vadeli işlem sözleşmesi gibi borsa piyasa yapısı hareketliliğini koruyan ana etmenlerdir.
Başlıklar
İşlem gören sermayenin piyasası için yönlendirilmiş veya atanmış görevli tarafından; hesap ya da hesaplar ile desteklenerek kotasyon verilmek üzere belirli sermaye piyasası için likiditenin hedeflediği çalışmadır. Borsa piyasa yapısı için ara düzenleyici görev alan üye; Borsa İstanbul Piyasası Piyasa Yapıcılık Taahhütnamesini imzalayarak göreve gelen üyelerden kabul edilir. Yapıcıdan beklenen davranış; sürekli işlem için halka açık piyasa değeri aşağıda olan varlığa dayalı menkul kıymetlerde oluşacak isteklerde meydana gelecek dengesizlikler sonucunda fiyat uyumsuzluğunu engellemek için görevlendirilir. Özetle ara dengeyi sağlamasıdır.
Kıymet borsalarına sürekli işlem görmesi istenen sermaye piyasanın alakası olduğu pazar listesine kayıt olma durumuna kotasyon denir. Piyasa yapıcı üyesi tarafından yönlendirilen; alış ile satış fiyatların, miktarın net bildirgesidir. Kotasyon fiyat limitleri, farklı bir fiyat limiti değildir. Geçen seviyelerden de belirlenebilir. Kotasyonlar emir gibidir ve kotasyon geçirilmeden emir verilebilir. Borsa piyasa yapısı çalışmalarınca kotasyonun şirket hisse senetlerine likidite yaratma, kurumsallaşma, küreselleşme, tanınma ve vergi avantajı gibi faydaları bulunmaktadır.
18 yaşını doldurmuş, resmi unvana sahip yatırımcı olma şartını taşımanız gerekiyor. Bu basit şartı sağladıktan sonra yatırım bankalarından destek ve fikir sahibi olmak için ziyaret edilebilir. Bankaların işlem koşulları, komisyon oranlarını öğrenerek borsaya yatırım adımını atabilirsiniz. Ancak bilgi ve deneyim olmadan borsa piyasa yapısı sizi zorlama ihtimali çok yüksektir. Borsadaki yükseliş ve artışı gösterge endekslerine bakarak yorumlamak mümkündür. BİST100’ de gerçekleşen yükseliş ve düşüşler İstanbul’un gösterge endeksi olarak ifade edilir. 100 şirketin oluşturduğu BİST100’ de yaşanılan hareketler endekse sabitlenir. Bu sebeple şirketlerin yaşadığı iniş çıkışlar borsayı etkilemektedir. Borsada işlem yapmak için sabırlı ve istikrarlı olmak kullanıcılar için oldukça önemlidir. Risk başlığını unutmamak gerekir. Uzmanlar tek tarafa yapılan yatırım yerine farklı yatırım araçlarını da değerlendirip risk faktörünü eşit dağılımlara ayırabilirsiniz. Bu da diğer başka bir alternatiftir.
Belli bir birikiminiz var ve bunu borsa da kullanmak istiyorsunuz. Bilgi ve deneyim kazanarak başlayın. Borsa piyasa yapısı hakkında detaylı bilgi sahibi olmalısınız. Ardından başvuru yaptığınız bankanın veya aracı tercih ettiğiniz kurumun web sitesinden alım-satım işlemlerine başlayabilirsiniz. Tüm bunlardan sonra bir portföye sahip olmalısınız ve ardından yatırım araçları hakkında haberdar olmak ve fiyat aralıklarının grafik yapılarını inceleyin. Borsada neye yatırım yapacağınızı belirlenmeli. Örneğin ulaşım sektörüne hâkim iseniz, sürekli gelişmeleri yakından takip ederek bir sonraki adıma fikir sahibi oluyorsanız, o alana doğru yatırım yapınız. Temel grafik dağılımlarını incelerken, yatırım fiyatları hakkında genel fikir sahibi olmanız çok muktedirdir. Teknik analizleri iyi kavrayabildikten sonra fiyat grafiklerine hakimiyet kurar ve borsa piyasa yapısı hakkında olumlu veya olumsuz gelişmeleri yorumlanabilir. Hangi noktada alım- satım yapmayı planladığını tek bir analize bağlı kalarak seçmeyin. Temel analiz ve teknik analiz olarak her ikisini de kullanmaya özen gösterin ki borsa piyasa yapısı genelinde odağınızı kaybetmiş olmazsınız. Kazanç, hisse, şirket yönetimi, grafik, fiyat, hacim kontrolü sağlayın.
Borsadan en uygun kazancı düşükten alıp yükseğe satmak mantığına herkes az çok sahiptir. Ancak sürprizler karşısında bu taktik biraz geri kalabilmektedir. Bunun için geliştirilen taktiklere zaman içerisinde deneyimleyeceğinizden hiç şüpheniz olmasın. Borsanın hangi durumda yükseldiğini veya hangi olaylar düşüşü tetiklediğini yapacağınız analizler doğrultusunda ön görerek ilerlemek mümkün olacaktır. Borsa piyasa yapısı başkalarının verdiği taktiklerle kendi istediğiniz sonuca ulaştırmaz. Kendi stratejinizi belirleyin ve sabırlı olmayı unutmamalısınız. Ayrıca kendinize neden borsadayım, buradaki amacım nedir ve tatmin olabilecek miyim, sorularına cevap bulabiliyorsanız doğru yoldasınızdır. Borsa içerisinde gerçekleşecek risk durumunu asla yokmuş gibi davranmayın. Risk payını göz önünde bulundurarak borsa piyasa yapısı içerisinde gerçekleşecek kötü sonuçlarda hayal kırıklığı yaşama olasılığınız çok yüksektir.
Warren Buffett’ in güzel bir sözü vardır ‘’Herkes korkakken cesur, herkes cesurken korkak ol.’’. Borsa her duyguyu barındıran bir mecradır. Kazanmak kadar kaybetmek de büyük rol oynar.